പ്രാണ പ്രതിഷ്‌ഠ; പ്രതിഷ്ഠയ്ക്ക് മുമ്പ് വിഗ്രഹങ്ങളുടെ മുഖം മൂടുന്നത് എന്തുകൊണ്ട്? – അറിയേണ്ടതെല്ലാം

അയോധ്യ ശ്രീരാമ ജന്മഭൂമി ക്ഷേത്രത്തിൽ രാം ലല്ലയുടെ പ്രാണ പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കുള്ള മുഹൂർത്തം വെറും 84 സെക്കൻഡ് മാത്രമാണ്. അയോധ്യയിലെ രാമമന്ദിറിലെ ശ്രീരാമന്റെ പ്രണ പ്രതിഷ്ഠയെക്കുറിച്ച് എല്ലാവരും ആവേശഭരിതരാകുമ്പോൾ, എന്താണ് പ്രാണ പ്രതിഷ്ഠയെന്ന് നിങ്ങളിൽ ചിലർ ചിന്തിച്ചേക്കാം. വിശ്വാസപ്രകാരം ശ്രീരാമൻ ജനിച്ചത് ഉച്ചയ്ക്ക് 12 കഴിഞ്ഞാണ്. വിഗ്രഹത്തെ ചൈതന്യവത്താക്കുന്ന പ്രാണ പ്രതിഷ ചടങ്ങ് എന്താണെന്ന് നോക്കാം.

ഹിന്ദുമതത്തിൽ, പ്രാണ പ്രതിഷ്ഠാ ചടങ്ങ് നടത്തുന്നതിന് മുമ്പ് വിഗ്രഹങ്ങളുടെ മുഖം മൂടിയിരിക്കുകയാണ്. ഈ ആചാരത്തിന് പ്രത്യേക മതപരവും ആത്മീയവുമായ കാരണങ്ങളുണ്ട്. പ്രതിഷ്ഠയ്ക്ക് മുമ്പ്, വിഗ്രഹം കേവലം ഒരു ഭൗതിക വസ്തുവായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഇതുവരെ ദേവതയുടെ മൂർത്തീഭാവമല്ല. ആചാരപരമായി ദിവ്യചൈതന്യം സന്നിവേശിപ്പിക്കുന്നതുവരെ മുഖം മറയ്ക്കുന്നത് വിഗ്രഹത്തിന്റെ പവിത്രതയും പരിശുദ്ധിയും നിലനിർത്താൻ സഹായിക്കുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. വിഗ്രഹത്തിൽ ദൈവിക സാന്നിധ്യം ആവാഹിക്കുന്നതിനായി കാത്തിരിക്കുന്നതിന്റെ പ്രതീകാത്മക ആംഗ്യമായും ഇത് പ്രവർത്തിക്കുന്നു.

ഹിന്ദു തത്ത്വചിന്തയിൽ, ദൈവികതയുടെ അവ്യക്തമായ ഭാവത്തിൽ നിന്ന് പ്രകടമായ രൂപത്തിലേക്കുള്ള പരിവർത്തനം ഒരു സുപ്രധാന ആശയമാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. വിഗ്രഹം മൂടിവെക്കുന്നത് അവ്യക്തമായ അവസ്ഥയെ പ്രതീകപ്പെടുത്തുന്നു. വിഗ്രഹത്തിന്റെ മുഖം അനാച്ഛാദനം ചെയ്യുന്ന പ്രാൺ പ്രതിഷ്ഠാ ചടങ്ങ്, ദേവന്റെ പ്രത്യക്ഷ രൂപത്തിലേക്കുള്ള പരിവർത്തനത്തെ പ്രതീകപ്പെടുത്തുന്നു. വിഗ്രഹത്തിന്റെ മുഖം മൂടുന്നത് ഭക്തർക്കിടയിൽ പ്രതീക്ഷ വളർത്തുന്നു. പ്രതിഷ്ഠ ‘വെളിപ്പെടുത്തുകയും’ ദൈവിക സാന്നിധ്യം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന നിമിഷത്തിനായുള്ള ആകാംക്ഷയും ആദരവും സൃഷ്ടിക്കുന്നു. അയോധ്യയിലെ രാംലല്ല പ്രതിഷ്ഠയുടെ കാര്യത്തിൽ സാക്ഷ്യം വഹിക്കുന്നതുപോലെ, ആചാരാനുഷ്ഠാനങ്ങൾ പലപ്പോഴും ഭക്തിയുടേയും വികാര തീവ്രതയുടേയും ആരാധകർക്കൊപ്പം ഉണ്ടാകും.

അയോധ്യയിൽ സ്ഥാപിക്കുന്ന രാം ലല്ല വിഗ്രഹത്തില്‍ വിഷ്ണുവിന്റെ പത്ത് അവതാരങ്ങളും സനാതന ധർമ്മവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രധാന ചിഹ്നങ്ങളും ഉള്‍ക്കൊള്ളിച്ചിരിക്കുന്നു. ശ്രീരാമ ഭക്തനായ ഹനുമാന് വിഗ്രഹത്തിന്റെ വലത് കാല്‍പ്പാദത്തിലാണ് സ്ഥാനം. വിഷ്ണുവിന്റെ വാഹനമായ ഗരുഡനെ ഇടതുകാല്‍പ്പാദത്തിനരികിലും ചിത്രീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. വിഗ്രഹത്തിന്റെ മുകള്‍ ഭാഗത്താകട്ടെ, സനാതന ധര്‍മ്മവും ഹിന്ദുമതവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സ്വസ്തിക, ഓം, ചക്ര, ഗദ, ശംഖ് തുടങ്ങിയ വിശുദ്ധ ചിഹ്നങ്ങളും ഉള്‍പ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. വിഗ്രഹത്തിന്റെ വലതുകൈ ആശീര്‍വാദം നല്‍കുന്ന രീതിയിലാണ് ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. ആ കൈയ്യില്‍ ഒരു സ്വർണ്ണ അമ്പ് നല്‍കിയിരിക്കുന്നു. ഇടതുകൈയില്‍ സ്വർണ്ണ വില്ലും കൊടുത്തിട്ടുണ്ട്.

ഒരു വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിക്കുന്ന പ്രക്രിയയാണ് പ്രാണ പ്രതിഷ്ഠ. നിങ്ങളുടെ വീട്ടിൽ ഏതെങ്കിലും വിഗ്രഹത്തിന്റെ പ്രാണ പ്രതിഷ്ഠ നടത്തുന്നതിന് മുമ്പ്, ഒരു ജ്യോതിഷ വിദഗ്‌ദ്ധനുമായി കൂടിയാലോചിച്ച് അതിൽ നിന്ന് നിങ്ങൾക്ക് മംഗളകരമായ നേട്ടങ്ങൾ കൈവരിക്കാൻ കഴിയും. ഒരു വിഗ്രഹം സ്ഥാപിക്കുകയും അതിന്റെ പ്രാണ പ്രതിഷ്ഠ നടത്തുകയും ചെയ്യുന്നതിലൂടെ അതിനെ ആരാധിക്കുന്നതിന്റെ പൂർണ്ണവും ഐശ്വര്യപ്രദവുമായ ഫലങ്ങൾ നൽകുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.

ഈ പ്രക്രിയയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിരവധി ആചാരങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും, പൊതുവെ, നിരവധി മന്ത്രങ്ങൾ ജപിച്ചും ആ വിഗ്രഹത്തെ അഭിഷേകം ചെയ്തും ഭഗവാനെ ആരാധിച്ചുമാണ് ഇത് ചെയ്യുന്നത്. ശുഭ മുഹൂർത്തം, അനുകൂലമായ ഗ്രഹനിലകൾ മുതലായ പല കാര്യങ്ങളും ഈ പുണ്യ ചടങ്ങ് നടത്തുന്നതിന് വേണ്ടി നോക്കിയിട്ടുണ്ട്. ഏതൊരു വിഗ്രഹത്തിന്റെയും പ്രാണ പ്രതിഷ്ഠ നടത്തുമ്പോൾ നിങ്ങൾ ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട ഒരു കാര്യം വിഗ്രഹത്തിന്റെയും ആരാധനാലയത്തിന്റെയും നിങ്ങളുടെയും വൃത്തിയാണ്.

22 ന് ഉച്ചയ്ക്ക് 12 മണികഴിഞ്ഞ് 29 മിനിറ്റ് 8 സെക്കന്റിനും 12 മണി കഴിഞ്ഞ് 30 മിനിറ്റ് 32 സെക്കന്റിനും ഇടയിലാണ് പ്രാണപ്രതിഷ്ഠാ മുഹൂർത്തം. പൗഷ ശുക്ല ദ്വാദശി. ഹിന്ദു പുതുവർഷം അഥവാ വിക്രം സംവത് 2080. ഒരു മണിയോടെ പ്രാണപ്രതിഷ്ഠാച്ചടങ്ങ് പൂർത്തിയാകും. 23 മുതൽ പൊതുജനങ്ങൾക്ക് ദർശനം അനുവദിക്കും. സാധാരണയായി, ഒരു വിഗ്രഹത്തിന്റെ പ്രാണ പ്രതിഷ്ഠയ്ക്ക് (വിശദമായ രാംലാല പ്രാൺ പ്രതിഷ്ഠാ പൂജ വിധി) പിന്തുടരേണ്ട എല്ലാ ആചാരങ്ങളും ഉൾപ്പെടെ ഏകദേശം നാലോ അഞ്ചോ മണിക്കൂർ എടുക്കും. എന്നിരുന്നാലും, തിരുവെഴുത്തുകളിൽ വിവരിച്ചിരിക്കുന്നതുപോലെ വ്യത്യസ്ത ദേവന്മാരുടെയും ദേവതകളുടെയും പ്രതിഷ്ഠയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ആചാരങ്ങളെ ആശ്രയിച്ച് ഇതിന് കൂടുതൽ സമയമെടുക്കും.